Hoe kun je je beschermen tegen opzeggingen?

Veel ondernemers worstelen met de vraag wat de gevolgen zijn van het coronavirus voor lopende contracten. Wat zijn de gevolgen wanneer je contractuele verplichtingen nu even niet kunt nakomen? Is het mogelijk om een contract te beëindigen vanwege overmacht? Krijg je nog betaald, als je wederpartij een opdracht intrekt? In deze blog lees je wat de wettelijke regels zijn. Ook gaan we in op de bepalingen uit onze opdrachtovereenkomst die je nu in deze onzekere tijden bescherming bieden.

Afspraken moet je nakomen

Crisissituaties zijn gelukkig de uitzondering, en niet de regel. Slechts zelden in de geschiedenis komt het voor dat de overheid maatregelen oplegt die verdergaan dan de huidige. Gelukkig bevat de wet wel een regeling om een deel van de gevolgen op te vangen: overmacht.

Eerst de hoofdregel: je moet je verplichtingen nakomen. Doe je dat niet, dan mag de ander de overeenkomst ontbinden. Dat betekent dat de overeenkomst ophoudt te bestaan vanaf het moment van ontbinding. Als een deel van de overeenkomst al uitgevoerd is, dan moeten partijen de verrichte prestaties terugdraaien.

Bijvoorbeeld: betaalde bedragen moeten terugbetaald worden en geleverde goederen moeten terug geleverd worden. Is het niet mogelijk om een prestatie ongedaan te maken,  dan moet die prestatie gewoon vergoed worden.

Bij een opdrachtovereenkomst betekent dit vaak dat de gewerkte uren gewoon vergoed worden, maar dat de overeenkomst voor de toekomst eindigt.

Overmacht

In deze coronatijd is het in veel gevallen niet meer mogelijk om je verplichtingen onder een overeenkomst na te komen. Simpelweg omdat de overheid bepaalde maatregelen heeft genomen, en die maatregelen maken uitvoering van de overeenkomst letterlijk onmogelijk. Het organiseren van een evenement kán gewoon even niet, en dat is niemands schuld.

Het gevolg daarvan is nog steeds dat de andere partij de overeenkomst kan ontbinden. Dat is ook logisch: ook al is het niet jouw schuld dat je je verplichtingen niet kunt nakomen, dat betekent niet dat ik mijn verplichtingen dan maar gewoon wel moet nakomen. Overmacht speelt hier dus geen enkele rol.

Dat is anders, wanneer er schade ontstaat, doordat iemand zijn contractuele verplichtingen niet nakomt. Normaal gesproken moet degene die zijn verplichtingen niet nakomt, de schade die daardoor bij een ander ontstaat, vergoeden. Dat is niet zo, in het geval van overmacht. Overmacht betekent namelijk dat het niet jouw schuld is. In juridische termen zeggen we dan dat een tekortkoming niet toerekenbaar is. Dan hoef je geen schade te vergoeden.

De ander mag nog steeds de overeenkomst ontbinden, zoals hierboven is uitgelegd. Schade wordt alleen niet vergoed.

Overigens zijn er voor degene die zelf niet kan nakomen wellicht ook mogelijkheden om onder de overeenkomst uit te komen. De wet zegt dat je elkaar niet aan een overeenkomst mag houden, wanneer dat onredelijk is. Het moet dan wel zo onredelijk zijn, dat het “naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onacceptabel” is. Of dat het geval is, kan alleen per geval beoordeeld worden.

Beëindigen van lopende opdrachten

Let wel: een opdrachtovereenkomst mag in principe altijd tussentijds worden beëindigd door de opdrachtgever. Daarvoor heeft hij geen goede reden nodig, zoals overmacht of een opdrachtnemer die niet presteert. Dit staat dus helemaal los van ontbinding of schadevergoeding. Een opdrachtgever mag de opdracht gewoon intrekken en zal de gemaakte kosten dan moeten vergoeden. We zien in de praktijk dat veel opdrachtgevers van die mogelijkheid gebruik maken. Niet omdat de opdracht per se onmogelijk is, maar omdat dat in deze tijd van onzekerheid een voorzichtige keuze is.

Gevolgen van het nieuwe coronavirus voor mkb- en zzp-contracten

Het bovenstaande betekent dat lopende contracten van mkb’ers en zzp’ers gewoon van kracht blijven. Zo lang als dat mogelijk is, moeten beide partijen aan hun verplichtingen voldoen. Als de ene partij dat niet meer kan vanwege de coronacrisis, dan mag de andere partij de overeenkomst beëindigen. Er hoeft dan geen schade vergoed te worden, en voor zover mogelijk moeten de verrichte prestaties ongedaan gemaakt worden.

Opdrachtgevers kunnen gegeven opdrachten eenzijdig beëindigen. Gewerkte uren moeten dan wel vergoed worden.

Bescherm je met de Opdrachtovereenkomst

De regels die hierboven kort zijn uitgelegd, zijn de wettelijke hoofdregels. Je kunt in je contract op al deze punten andere afspraken maken. In de opdrachtovereenkomst van VraagHugo bieden we je daar een goede mogelijkheid voor. Je kunt daar specifiek aangeven dat de opdrachtgever de opdracht juist níet tussentijds mag beëindigen. Op die manier kan een opdrachtnemer zichzelf beschermen. Hij is dan min of meer verzekerd van de opdracht.

Dat betekent dat de opdrachtgever de overeenkomst alleen niet hoeft na te komen, wanneer dat voor hem daadwerkelijk onmogelijk is geworden.